ՈՒՐԿԷ՞ ՅԱՌԱՋԱՑԱԾ Է ԿԱՊԻԿԻ ԾԱՂԻԿԸ «Կապիկի ծաղիկ»ը իր անունը ստացած է 1958 թուականին, երբ «ծաղիկի նման հիւանդութեան երկու համաճարակ տեղի ունեցաւ կապիկներու «գաղութներու» մէջ, որոնք կը պահուէին հետազօտութեան համար», – ըսած է CDC-ն: Այնուամենայնիւ, կապիկներու հիւանդութեան հիմնական կրողը տակաւին յայտնի չէ, թէեւ «կասկած կայ, որ ափրիկէի կրծողները (առնէտներու տեսակները) փոխանցման մէջ մեծ դեր ունին»,- նշած…
Առողջապահութեան համաշխարհային կազմակերպութեան (WHO) տուեալներով` բնակչութեան 5%-էն աւելին կամ 466 միլիոն հոգի (432 միլիոն չափահաս եւ 34 միլիոն փոքրիկ) ունի լսողութեան կորուստ: Մինչեւ 15 տարեկան փոքրիկներու լսողութեան կորուստի պարագաներուն 60%-ին պատճառներէն են. Վարակները` կարմրուկ, կարմրախտ, խոզուկ, մենինժիթ, միջին ականջի քրոնիկ բորբոքում (31%), Սաղմի ասֆիքսիա ծնունդ, կանխահասութիւն, ցած կշիռք, դեղնուկ, ծննդաբերական բարդութիւններ (17%), Լսողութեան գործողութեան վրայ…
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Հին յունարէնով scoliosis կը նշանակէ շեղութիւն կամ ծռութիւն: Ողնայարի կողմնածռութիւնը-ողնկողմնածռութիւնը հիւանդութիւն մըն է, որ կ’ընդգրկէ նեարդամկանակմախքային համակարգը (neuromusculskeletal): Անոր հետեւանքով տեղի կ’ունենայ ողնայարի յարաճուն (progressive) կորութիւն եւ ոլորում (twisting): Ողնայարը կը ստանայ երեք ուղղութեամբ անբնական երեւոյթ, այլ խօսքով՝ պարուրաձեւութին (helical): Յաճախ ողնայարը կը նկարագրուի որպէս գալարաձեւ եւ պարուրաձեւ սանդուղ (spiral stairs):…
Միսը սխալ պահելը կրնայ շատ վտանգաւոր ըլլալ, ուստի շատ կարեւոր է կիրարկել անոր պահպանման բոլոր կանոնները: Մ. Նահանգներու հիւանդութիւններու վերահսկման եւ կանխարգիլման կեդրոններու (CDC) մասնագէտները խորհուրդ կու տան արդէն պատրաստուած միսը պահելու մի-այն կտրատուած վիճակի մէջ. միսի մեծ կտորները` տապկուած կտորները, թէ ամբողջական հնդկահաւը, խորհուրդ կը տրուի բաժնելու ոչ մեծ չափերու` աւելի արդիւնաւէտ սառեցման համար:…
Կանոնաւոր մարզանքը կը նպաստէ կանխելու դրուագային յիշողութեան` անցեալի մէջ պատահած դիպուկ իրադարձութիւններու, ներառեալ` անոնց ժամանակի, վայրի եւ այլ տեղեկութիւններու մասին յիշողութեան վատթարացումը: Այսպիսի եզրակացութեան յանգած են Փիթսպըրկի համալսարանի (ԱՄՆ) գիտնականները: Դրուագային յիշողութիւը առաջին հերթին կը վատթարանայ տարիքի հետ: Բայց գիտնականներուն համաձայն, շաբաթը 3 անգամ կատարուող մարզանքը, առնուազն 4 ամիս տեւողութեամբ, կը փոխհատուցէ` տարիքի հետ կապուած…
Երկաթի թունաւորումը կը յառաջանայ, երբ մարմնին մէջ աւելորդ քանակով երկաթ կը կուտակուի: Այդ մէկը կրնայ տեղի ունենալ բնական ձեւով կամ պատահական: Մեծ քանակով երկաթ ունենալը թունաւոր կրնայ ըլլալ ժամանակի ընթացքին եւ կրնայ մահուան պատճառ դառնալ: Երկաթով թունաւորումը միշտ բժշկական շտապ օգնութիւն կ’ենթադրէ եւ վտանգաւոր է յատկապէս փոքրիկներու համար: Ի՞նչ է երկաթի թունաւորումը Երկաթը կարեւոր է…
ՏՈՔԹ. ԷՏԻ ՐԱԳՈՒՊԵԱՆ Առանձին առած, ժահրերը մահացած նիւթեր են: Անոնք անպէտք DNA-ի կամ RNA-ի (ծինային նիւթեր) ծփացող բեկորներ են, որոնք առանձինն չեն կրնար սպաննել, բազմանալ կամ որեւէ այլ բան ընել, բացի աննպատակ շրջագայելէ, մինչեւ շրջապատի գործօններ ամբողջութեամբ կործանեն զանոնք, կամ պատահական մէկը վերցնէ զանոնք եւ հիւանդանայ: Առանց պատճառի բազմանալու իր «գործը» ընելու համար ժահրը պէտք…
ՏՈՔԹ․ ԳՈՀԱՐ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ ՔԷՇԻՇԵԱՆ Օրկանիզմին համար ամենակատարեալ ձեւը՝ սննդամթերքները բնական եւ թարմ օգտագործելն է։ Պէտք է նշել, որ օգտագործելով առատ բանջարեղէն, պտուղներ եւ անոնց հիւթերը՝ մենք կ’ապահովենք օրկանիզմին ոչ միայն սնուցումը եւ վերակառուցումը, այլեւ՝ մաքրումը: Երբ կ’օգտագործենք թարմ, հում, չեփած սնունդ, ապա անոր պարունակած բջիջանիւթը կը մաքրէ աղիքները։ Այդ նոյն սնունդը եփած կամ տապկուած կը…
ՆԱՆՈՐ ԳՈՉՈՒՆԵԱՆ-ԹԱՇՃԵԱՆ Խռոցը կամ խռկոցը խռպոտ եւ կոշտ ձայն է, որ կը զարգանայ քունի ընթացքին, երբ ներշնչուած օդը կ՚անցնի շնչառական թուլցած հիւսուածքներուն ընդմէջէն, մանաւանդ թեթեւ քունէն խոր քունի անցնելու ժամանակ, երբ լեզուն ու քիմքի մկանները կը թուլնան, կ՚անշարժանան, կ՚արտադրուի հիւսուածքներու թրթռացում, հետեւաբար՝ խռկոցի բարձր ձայն: Բնական պայմաններու մէջ առողջ մարդ մը չի խռկար, սակայն տարբեր…
Տոքթ. Վ. Գնաճեան Քօփէնհակնի տարրալուծարաններուն մէջ է, որ 1929-ին գտնուեցաւ «K» կենսանիւթը: Կարգ մը կենդանիներ, որոնք սննդառութեան փորձերու կ՚ենթարկուէին, յանկարծ արիւնահոսութիւն ունեցան, երբ անոնց տրուած իւղոտ ուտելիքները ենթարկուեցան սեղմումի: Գիտնականները փորձեցին այդ արիւնահոսութիւը կեցնել՝ «A», «D» եւ «C» կենսանիւթերով, սակայն ապարդիւն: Ու ահա երբ կենդանիներուն տրուեցաւ «լիւզերին» կոչուած տունկին տերեւները, անոնք ապաքինեցան արագ կերպով: Քիմիական…