Վերջին տուեալներու համաձայն, աշխարհի տարածքին աւելի քան 115 միլիոն անձ վարակուած է պսակաձեւ ժահրով, հետեւաբար հարց կը տրուի. անոնք պէ՞տք է պատուաստուին: Երկու նոր ուսումնասիրութիւններ այս հարցին կը պատասխանեն «միանշանակ այո»-ով, եւ կը նշեն, որ այս մարդոց բաւարար է տալ պատուաստի միայն մէկ չափ՝ անոնց արեան մէջ հակամարմիններ յառաջացնելու եւ պսակաձեւ ժահրը ոչնչացնելու համար, կը…
ԹԱՄԱՐ ԱԲՈՎԵԱՆ – ԽԱՆՃԻՀԱՆԵԱՆ Պատուաստումը ապահով եւ արդիւնաւէտ ձեւ մըն է հիւանդութիւններ կանխարգիլելու եւ կեանքեր փրկելու համար: Այսօր, պատուաստներ գոյութիւն ունին մեզ պաշտպանելու բազմաթիւ հիւանդութիւններէ: Պատուաստուելով՝ կը պաշտպանենք ոչ միայն մենք մեզ, այլ՝ մեր շուրջ գտնուողները: Պսակաձեւ ժահրի (COVID 19) համավարակի այս օրերուն, պատուաստումը կը նկատուի խիստ կարեւոր: COVID 19 ժահրը դիմագրաւելու նպատակով, աշխարհի չորս…
Երբ խօսքը կը վերաբերի պսակաձեւ ժահրին դէմ մշակուած պատուաստներու արդիւնաւէտութեան մասին, ապա ընդհանրապէս կը նշուին բարձր տոկոսներ, որոնք շատ ալ հասկնալի չեն: Ինչպէ՞ս կը ճշդեն պատուաստին արդիւնաւէտութեան տոկոսը Երբ կ՚ըսուի, որ պատուաստը որոշ տոկոսով արդիւնաւէտ է Covid 19-ի դէմ, կը նշանակէ, որ անիկա նոյն համեմատութեամբ կը նուազեցնէ վարակուելու վտանգը՝ հիմնուելով կամաւորներու վրայ կատարուած փորձարկումներու…
Ծխելու հետեւանքով իւրաքանչիւր 8 վայրկեանը անձ մը կը մահանայ աշխարհի տարածքին: Հաւանաբար բազմիցս լսած էք այս: Բայց, ահաւասիկ, քանի մը հետաքրքրական տուեալներ ծխելու մասին, որոնք հաւանաբար չէիք գիտեր. Ծխելը պատճառ կը դառնայ սթրեսի, եւ ոչ թէ հակառակը: Ծխողները կը կարծեն, որ այս մոլութիւնը կ՚օգնէ յաղթահարելու սթրեսը, սակայն իրականութեան մէջ, հակառակը ճիշդ է: Ծխողները աւելի շատ…
Վերջերս տեղի ունեցած է շարժական մամոկրաֆիի բացման արարողութիւնը, որուն մասնակցած են Հայաստանի առողջապահութեան նախարարի տեղակալ Գէորգ Սիմոնեանը, Լոռիի մարզպետ Արամ Խաչատրեանը, ՀՀ ԱՆ «Վ.Ա.Ֆանարճեանի անուան ուռուցքաբանութեան ազգային կեդրոնի տնօրէն Նարեկ Մանուկեանը, պաշտօնատար այլ անձինք, հիւրեր եւ բժիշկներ: Առողջապահութեան նախարարի տեղակալ Գէորգ Սիմոնեան եւ Լոռիի մարզպետ Արամ Խաչատրեան բացման արարողութեան ընթացքին տեսակցութիւն մը ունեցած են մարզային…
ՆԱՆՈՐ ԳՈՉՈՒՆԵԱՆ–ԹԱՇՃԵԱՆ Ի՞նչպէս կ՚ըլլար մեր աշխարհը, եթէ մենք անցեալ դարու կէսերէն սկսեալ քաղցր ուտելու մոլի չդառնայինք: Արդի բժշկութիւնը, որ ինքզինք կը ներկայացնէ իբրեւ գիտական հիմնաւորումով բժշկութիւն, եթէ լսած ըլլար 50 տարի առաջ գիտնականներու կողմէ յայտարարուած շաքարի վտանգներուն մասին, ապա մենք այժմ պիտի ապրէինք ամենեւին այլ աշխարհի մը մէջ: Եթէ համացանցը պրպտէք, կը գտնէք յօդուածներ, թէ…
Այսօր բաւական տարածուած է այն կարծիքը, թէ իբրեւ թէ կարելի է ունենալ աւելորդ ծանրութիւն, միաժամանակ առողջ մնալ: Սակայն, խումբ մը սպանացի գիտնականներ փաստած են, որ այս սոսկ առասպել է, եւ որ ճարպակալումն ու առողջութիւնը իրականութեան մէջ անհամատեղելի են: Մատրիտի Եւրոպական համալսարանի (European University) մասնագէտները կատարած են հետազօտութիւն մը եւ ուսումնասիրած կանոնաւոր ֆիզիքական շարժումի մէջ գտնուող…
COVID 19-ով մահացածները փակ դագաղներու մէջ կը թաղեն ոչ այն պատճառով, որ անոնց աճիւնները կրնան վտանգ ներկայացնել ուրիշներու համար, YouTube-ով կը յայտնէ ծանօթ մանկաբոյժ եւ հաղորդավար Եւգենի Քոմարովսքին: «COVID 19-ով մահացածին յուղարկաւորութիւնը վտանգաւոր է միայն այն պատճառով, որ դագաղին շուրջ հաւաքուած հարազատները կը խախտեն ընկերային հեռաւորութիւնը: Մահացածը չի վարակեր», կ՚ըսէ բժիշկը: Անոր համաձայն, փակ դագաղը…
Շուրջ մէկ տարի առաջ, Հայաստանի մէջ սկիզբ առած է արհեստագիտական միջոցներով ամլութիւն (անպտղութիւն) բուժելու ծրագիր մը: Ծրագիրը կ՚ընդգրկէր աւելի քան երկու տարիէ ի վեր անպտղութեան հետեւանքով՝ անզաւակ մնացած զինծառայողները, սահմանամերձ գիւղերու բնակիչները, ընտանեկան նպաստի համակարգին մէջ 30.01-էն աւելի անապահովութեան աստիճան ունեցող նպաստառուները, հաշմանդամութիւն ունեցողները, ինչպէս նաեւ՝ զինուորական ծառայութեան ընթացքին կամ աւարտէն ետք ծառայութեան…
Պսակաւոր ժահրի բռնկումը տակնուվրայ ըրաւ ընտանիքներու բնականոն առօրեան ամբողջ աշխարհի տարածքին: Քանի որ դպրոցները փակ են, բազմաթիւ ծնողներ տան մէջ կ՚անցընեն ամբողջ օրը` փորձելով ներդաշնակել երեխաներուն խնամքը, անոնց առցանց աշխատանքն ու այլ` մէկը միւսէն աւելի կարեւոր պարտականութիւնները: Այս պայմաններուն մէջ, նոյնիսկ «ի՞նչ եփել այսօր» հարցը կրնայ մէկ այլ մարտահրաւէր դառնալ: Աւելին, խուճապային գնումներն ու սննդամթերքի…