COVID 19-Ի ՊԱՏՈՒԱՍՏՆԵՐ

ԹԱՄԱՐ ԱԲՈՎԵԱՆ – ԽԱՆՃԻՀԱՆԵԱՆ   Պատուաստումը ապահով եւ արդիւնաւէտ ձեւ մըն է հիւանդութիւններ կանխարգիլելու եւ կեանքեր փրկելու համար: Այսօր, պատուաստներ գոյութիւն ունին մեզ պաշտպանելու բազմաթիւ հիւանդութիւններէ: Պատուաստուելով՝ կը պաշտպանենք ոչ միայն մենք մեզ, այլ՝ մեր շուրջ գտնուողները:  Պսակաձեւ ժահրի (COVID 19) համավարակի այս օրերուն, պատուաստումը կը նկատուի խիստ կարեւոր: COVID 19 ժահրը դիմագրաւելու նպատակով, աշխարհի…

Ո՞Վ ՊԷՏՔ ՉԷ ՍԵԽ ՈՒՏԷ

Սեխը օգտակար սնունդ է, սակայն ոչ ամէն մարդ կրնայ ուտել զայն, կը պնդեն կարգ մը մասնագէտներ: Օրինակ, պէտք չէ սեխ տալ մինչեւ 2 տարեկան երեխաներուն, որովհետեւ անիկա կրնայ ստամոքսի խանգարում յառաջացնել անոնց մօտ: Նաեւ, կը թելադրուի սեխ չուտել աղիքաստամոքսային հիւանդութիւններու եւ շաքարախտի պարագային: Յատուկ վտանգ կը ներկայացնեն մեծ պարունակութեամբ բորակատ (nitrate) պարունակող սեխերը, որոնք կը…

ՅՂՈՒԹԻՒՆԸ ԿԱՆԽԱՐԳԻԼՈՂ ՄԻՋՈՑՆԵՐ (CONTRACEPTION)

ՏՈՔԹ․ ԳՈՀԱՐ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ ՔԷՇԻՇԵԱՆ   Յղութիւնը կանխարգիլող միջոցները հնարաւորութիւն կ՚ընձեռեն ոչ միայն խուսափելու անցանկալի յղութենէ, այլեւ ծրագրելու ապագայ երեխաներուն թիւը եւ անոնց ծնելու հաւանական ժամկէտները: Հակաբեղմնաւորիչներ չօգտագործելու հետեւանք է անբաղձալի յղութիւնը, որմէ ձերբազատելու նպատակով (ըստ UNESCO-ի տուեալներու), իւրաքանչիւր 10 վայրկեանը կին մը կը մահանայ: Յղութենէն խուսափելու նպատակով կ՚օգտագործուին, ինչպէս հակաբեղմնաւորիչ տարբեր միջոցներ, այնպէս ալ յատուկ…

ԻՆՉՊԷՍ ՏԱՐԲԵՐԵԼ ՄԵԼԱՆՈՄԱՆ ԱՌՈՂՋ ԽԱԼԷՆ

Մելանոման մորթի քաղցկեղի ամէնէն վտանգաւոր տեսակներէն է, որ կը զարգանայ, երբ մելանին արտադրող բջիջներուն մէջ ծինային խանգարումներ տեղի ունենան: Հիւանդութեան զարգացման մեզի ծանօթ հիմնական պատճառներէն է արեւու եւ անդրմանիշակագոյն ճառագայթներու ազդեցութիւնը: Քաղցկեղի այս տեսակը շատ վտանգաւոր է, իսկ անոր բարեյաջող բուժման հաւանականութիւնը կախեալ է կանուխ ախտորոշումէն, սակայն հարցը կը կայանայ հոն, որ հիւանդները շատ յաճախ…

ՀԱՐՑԵՐ ԿԱՊՈՒԱԾ ԻՄԱՍՏՈՒԹԵԱՆ ԱԿՌԱՆԵՐՈՒՆ ՀԵՏ (Բ. ՄԱՍ)

ՏՈՔԹ. ԽԱԺԱԿ ԱՅՆԹԱՊԵԱՆ «Զգոյշ»-ի նախորդ թիւերէն մէկուն մէջ (Զ. տարի, թիւ 1, 2020) անդրադարձած էի իմաստութեան ակռաներուն հետ կապուած կարգ մը հարցերու՝ խոստանալով հետագային ուրիշ յօդուածով մը անպայման շարունակել զանոնք: Նախորդ յօդուածին մէջ ներկայացուած հարցերն էին՝ ի՞նչ են իմաստութեան ակռաները, ի՞նչու այս ակռաները կը կոչուին «իմաստութեան ակռաներ», ի՞նչ է իմաստութեան ակռաներուն դերը բերանին մէջ, ի՞նչ…

ՎԵՑ ՊԱՐԶ ՔԱՅԼԵՐ ԺԱՀՐԱՅԻՆ ՀԻՒԱՆԴՈՒԹԻՒՆՆԵՐԷ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Տարուան այս եղանակին ժահրային հիւանդութիւնները շատ տարածուած կ՚ըլլան, ուրեմն վարակումէ խուսափելու համար անհրաժեշտ է յաւելեալ միջոցներ կիրարկել դիմադրողական համակարգը ամրապնդելու եւ վարակման հաւանականութիւնը կարելի չափով նուազեցնելու համար: Ձեր ուշադրութեան կը յանձնենք վեց պարզ քայլեր, որոնք թոյլ կու տան պաշտպանուելու կռիփէն, պաղառութենէն եւ ժահրային այլ հիւանդութիւններէ: Խոնաւցնել օդը Մասնագէտներու համաձայն, տան օդի խոնաւութեան մակարդակը պէտք չէ…

ԻՆՉՊԷՍ ՏԱՐԲԵՐԵԼ ՄԵԼԱՆՈՄԱՆ ԱՌՈՂՋ ԽԱԼԷՆ

Մելանոման մորթի քաղցկեղի ամէնէն վտանգաւոր տեսակներէն է, որ կը զարգանայ, երբ մելանին արտադրող բջիջներուն մէջ ծինային խանգարումներ տեղի ունենան: Հիւանդութեան զարգացման մեզի ծանօթ հիմնական պատճառներէն է արեւու եւ անդրմանիշակագոյն ճառագայթներու ազդեցութիւնը: Քաղցկեղի այս տեսակը շատ վտանգաւոր է, իսկ անոր բարեյաջող բուժման հաւանականութիւնը կախեալ է կանուխ ախտորոշումէն, սակայն հարցը կը կայանայ հոն, որ հիւանդները շատ յաճախ…

ՀԵՏԱՔՐՔՐԱԿԱՆ ՏԵՂԵԿՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ՓԱՐՔԻՆՍԸՆ ՀԻՒԱՆԴՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ

Ստորեւ Փարքինսն հիւանդութեան մասին քանի մը հետաքրքրական տուեալներ: Փարքինսընը քրոնիք է, բայց մահացու հիւանդութիւն չէ Փարքինսընը քրոնիք հիւանդութիւն է, որ կ՚ախտահարէ ուղեղին մէջ տոփամին արտադրող ջղաբջիջները (neuron): Այս նիւթին պակասը կ՚առաջացնէ շարք մը ախտանշաններ, ինչպէս՝ դողոց, շարժումներու դանդաղեցում, կաշկանդուածութիւն եւ անկայունութիւն: Հակառակ անոր որ անիկա ծանր հիւանդութիւն մըն է, սակայն մահացու չէ, կը յայտնէ Ճոն…

ՊԱՏՈՒԱՍՏՈՒ՞Մ ԹԷ ՎԻԹԱՄԻՆ «ՏԻ»

ՆԱՆՈՐ ԳՈՉՈՒՆԵԱՆ-ԹԱՇՃԵԱՆ Առողջապահական շրջանակներ կը պնդեն որ, ամէն տարի հակակռիփային պատուաստ ստանալը, կռիփով չհիւանդանալու լաւագոյն միջոցն է: Սակայն  այժմէական բժշկութիւնը ինչպէ՞ս կ՚ընդունի այս պնդումը: Թերեւս զարմանաք, երբ կարդաք, որ բժշկական գրականութիւնը կ՚առաջարկէ վիթամին  «Տի»-ն իբրեւ հակակռիփային միջոց, որ շատ աւելի արդիւնաւէտ է, քան՝ պատուաստը… Բժիշկ Ճոն Քանելը առաջիններէն է, որ ներկայացուցած է այն միտքը, թէ…

ՔԱՂՑԿԵՂԻ ԲՈՒԺՄԱՆ ՄԻՋՈՑԸ ՅԱՅՏՆԱԲԵՐՈՒԱ՞Ծ

Շատեր իսկապէս պիտի զարմանան, երբ լսեն խնձորի սերմերու, բալի կորիզներու եւ ծիրանի կուտերու օգտագործման մասին, որովհետեւ անոնք որոշ քանակութեամբ սայէնայտ կը պարունակեն: Վերջին շրջանին կատարուած հետազօտութիւնները ցոյց կու տան, որ նոյնինքն այդ կուտերը կը հանդիսանան այն դարմանը, որուն երկար ատենէ ի վեր կը սպասէր մարդկութիւնը: Հակառակ այն իրողութեան, որ անոնք կը պարունակեն սայէնայտ, որ թունաւոր…