Ո՞Ր ՊԱՐԱԳԱՆԵՐՈՒՆ ԿՐԾՔԱՎԱՆԴԱԿԻ ՑԱՒԵՐԸ ՊԷՏՔ Է ՎՏԱՆԳԱՒՈՐ ՆԿԱՏԵԼ

Կրծքավանդակի ցաւը կրնայ կապուած ըլլալ սրտանօթային հիւանդութիւններու, բայց միշտ չէ, որ ան լուրջ հիւանդութեան ազդանշան կրնայ ըլլալ: Նոյնիսկ եթէ կրծքավանդակի ցաւը զօրաւոր է, ան կրնայ կապուած ըլլալ այնպիսի վիճակներու, որոնք լուրջ սպառնալիք չեն ներկայացներ: Մասնաւորապէս, ան կրնայ տեղի ունենալ սթրեսի, տագնապայնութեան եւ երկարատեւ ջղային խախտումներու հետ:           Ինչպէ՞ս գիտնալ, որ կրծքավանդակի ցաւը վտանգաւոր է…

ՀԱՑԻ ԲՈՐԲՈՍԸ ԿՐՆԱՅ ՄԱՀԱՑՈՒ ԸԼԼԱԼ

Բորբոսով ուտելիքները, մասնաւորապէս հացը, վտանգաւոր են երեխաներու, յղիներու եւ տկար ախտամերժութիւն ունեցող մարդոց համար: «The Sun»-ի համաձայն, ուտեստեղէնի անվտանգութեան ծառայութեան մասնագէտները եւ Միացեալ Նահանգներու գիւղատնտեսութեան նախարարութեան տեսչութիւնները կը զգուշացեն բորբոսած ուտեստեղէնի մահացու վտանգէն: Անոնք խորհուրդ կու տան թափելու ամբողջ հացը, այլ ոչ միայն կտրել բորբոսած հատուածները: Ի տարբերութիւն մանրէներու` բորբոսասունկերը կազմուած են անզէն աչքով տեսանելի…

ԻՆՉՈ՞Ւ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ Է ՎԱՐՈՒՆԳԸ ԸՆԴԳՐԿԵԼ ՄԵՐ ՍՆՈՒՆԴԻՆ ՄԷՋ

Վարունգի գործածութիւնը կ’օգնէ առողջութեան բարելաւման, կը հաւաստիացնէ Տոքթ. Ժոնա Պուրտէոս «Eat this, Not that!» կայքէջին մէջ։ Առողջական ո՞ր հարցերուն համար օգտակար է վարունգը։   Վարունգը կը պահպանէ ոսկորներու առողջութիւնը Վարունգը յատկապէս օգտակար է հասուն կիներուն եւ տարեց այրերուն, որոնք դէմ յանդիման կը գտնուին ոսկրային հիւսուածքներու մաշումի, օսթէոբորոզի եւ ոսկորներու փխրունութեան հարցերու, որոնց հետեւանքով անոնք ոսկորներու…

ՕԳՏԱԿԱՐ ԽՈՐՀՈՒՐԴՆԵՐ ԱՊԱԳԱՅ ՄԱՅՐԵՐՈՒՆ ԵՒ ՀԱՅՐԵՐՈՒՆ

1- Յղութեան շրջանին կանոնաւորաբար այցելել առողջապահական հաստատութիւն մը. – Առնուազն չորս անգամ նախածննդեան այցելութիւն կատարել բժիշկին: – Ձեր բժիշկին հարցնել, թէ ե՞րբ անհրաժեշտ է նախածննդեան հսկողութեան նպատակով այցելութիւն կատարել: – Տեղեակ ըլլալ յղութեան վտանգաւոր նշաններուն մասին, ինչպէս՝ արիւնահոսութիւնը, բարձր ջերմը, ձեռքերու եւ ոտքերու այտուցը եւ տեսողութեան վատթարացումը։ – Անպայման ուղեկցիլ յղի կնոջ՝ բժիշկին տուած անոր…

«ԱԶՈՒՆԻԷԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԲՈՒԺԱՐԱՆԸ ԿԸ ԾՐԱԳՐԷ ՍՏԵՂԾԵԼ ՆՈՐ ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔՆԵՐ ԵՒ ԾԱՌԱՅՈՒԹԻՒՆՆԵՐ»

  Հարցազրոյց՝ ՏՆՕՐԷՆ ՎԱՀԷ ԳԱՄՊՈՒՐԵԱՆ-ի հետ           2023 տարին կը զուգադիպի Ազունիէի Ազգային Բուժարանի հիմնադրութեան 100-ամեակին: Բուժարանի խնամակալութիւնն ու տնօրէնութիւնը շուտով կը յայտարարեն այս առիթին նուիրուած նախաձեռնութիւններու ծրագիր մը:         Անոր պատմութեան, առաքելութեան եւ աշխատանքներուն մասին տեղեկութիւններ փոխանցելու նպատակով, «Զգոյշ» հետեւեալ հարցազրոյցը ունեցաւ Բուժարանի տնօրէն Վահէ Գամպուրեանի հետ:   «ԶԳՈՅՇ».- Ե՞րբ հիմնուած է Ազունիէի…

ԵՐԵԽԱՆԵՐՈՒՆ ՀԵՏ ԽԱՂԱԼՈՒ ԿԱՐԵՒՈՐ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆԵՐ ԾՆՈՂՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՐ

  Սնունդը, խաղը եւ սիրով լեցուն ու ապահով միջավայրը կը զարգացնեն երեխային ուղեղին աշխատանքը՝ ամուր հիմք ստեղծելով անոր ամբողջ կեանքին համար: Խաղը երեխային իրաւունքն է. ան էական նշանակութիւն ունի անոր մտաւոր, ֆիզիքական, ընկերային եւ զգացական յատկութիւններու զարգացման համար: Խաղի վրայ հիմնուած կրթութիւնը երեխաներուն մօտ կը ձեւաւորէ համագործակցելու կարողութիւնը, ստեղծագործ միտքը եւ հետաքրքրասիրութիւնը, որոնք 21-րդ դարու…

Ի՞ՆՉ Է ՊԱՏՈՒԱՍՏԸ ԵՒ ԻՆՉՊԷ՞Ս ԿԸ ՊԱՇՏՊԱՆԷ ՎԱՐԱԿԻՉ ՀԻՒԱՆԴՈՒԹԻՒՆՆԵՐԷ

Պատուաստը կը պաշտպանէ մեզ լուրջ, յաճախ մահացու հիւանդութիւններէ՝ օգնելով մեր մարմնի բնական պաշտպանութեան՝ ախտամերժ համակարգին պայքարելու անոնց դէմ: Պատուաստը կը նմանակէ նոյն իրավիճակը մարմնին մէջ, երբ ան կ’ենթարկուի ժահրային կամ պաքթերիաներու յարձակումին, սակայն առանց մեզ հիւանդացնելու: Պատուաստներու մեծ մասը կը պարունակէ մահացած կամ տկարացած մանրէներ, այդ պատճառով անոնք պատճառ չեն դառնար հիւանդութեան: Ներարկումէն ետք պատուաստները…

ԿԼԻՄԱՅԻ ՏԱՔԱՑՈՒՄԸ

ՆԱՆՈՐ ԳՈՉՈՒՆԵԱՆ-ԹԱՇՃԵԱՆ Կլիմայի փոփոխութիւնը օդի տաքացումն է, որ կախեալ է երկրագունդի մթնոլորտին մէջ գտնուող ջերմոցային կազերու (ածխաթթու կազ, օզոն, մեթան…) խտութենէն, որուն պատճառը յաճախ մարդածին է: Այս կազերը կը տաքցնեն Երկրի ստորին շերտերը թոյլ չտալով որ արեւու ճառագայթները արտացոլան («reflection»), որոնք մնալով Երկրի մակերեսին չեն ձգեր որ մոլորակը սառի: Այս կազերը կը կոչուին ջերմոցային կազեր,…

ԲԺՇԿՈՒԹԻՒՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԷՋ՝ ՀԻՆ ԵՒ ՄԻՋԻՆ ԴԱՐԵՐՈՒՆ

ԼՈՒՍԻԿ ՍՈՄՈՒՆՃԵԱՆ-ԱՖԱՐԵԱՆ   Հայաստանի մէջ բժշկութիւնը մօտաւորապէս երեք հազար տարուան պատմութիւն ունի: Հնագիտական պեղումներ կը վկայեն ուրարտական եւ աւելի հին շրջանի բժիշկութեան մակարդակի մասին: Ժամանակի ընթացքին, ստեղծուած է դեղանիւթերու հարուստ գանձարան մը: Հայկական լեռնաշխարհի դեղաբոյսերը արտածուած են տարբեր երկիրներ: Հայաստան եղած է արժէքաւոր խէժատու բոյսերու եւ դեղերու հայրենիքը: Գլխաւոր դեղանիւթեր եղած են Հայկաւը, Հայքարը, Ուպանը,…

ՍՆՈՒՆԴԸ ԵՒ ՏԱՐԻՔԱՅԻՆ ՏԱՐԲԵՐ ՇՐՋԱՆՆԵՐԸ

ՏՈՔԹ․ ԳՈՀԱՐ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ ՔԷՇԻՇԵԱՆ   Կեանքի առաջին 20 տարիներուն ընդունուած սնունդը մարմինը կ’օգտագործէ որպէս շինանիւթ։ 25 տարեկանին վերջնականապէս կազմաւորուած կ’ըլլան կմախքը, մկանները եւ միւս օրկանները։ 25 տարեկանէ ետք ընդունուած սնունդը կը ծառայէ պահպանելու արդէն կազմուած մարմնի բնականոն գործունէութիւնը։ 50 տարեկանէն ետք, պէտք է սնուիլ ոչ թէ ախորժակը բաւարարելու, այլ օրկանիզմը վերակառուցելու համար։ Անհրաժեշտ է ուշադրութիւն…