ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹԵԱՆ ՀԱՄԱՊԱՐՓԱԿ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՆԱԽԱԳԻԾ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԷՋ ԱՌԱՒԵԼՈՒԹԻՒՆՆԵՐ, ԽՆԴԻՐՆԵՐ ԵՒ ՄԱՐՏԱՀՐԱՒԷՐՆԵՐ

ՀՐԱԿ ՓԱՓԱԶԵԱՆ, ԱՐԱ ԽԱՆՃԵԱՆ Անցեալ Նոյեմբերին, ՀՀ Առողջապահութեան նախարարութեան կողմէ շրջանառութեան մէջ դրուեցաւ Առողջութեան համապարփակ ապահովագրութեան (ԱՀԱ) ներդրման նախագիծ մը: Նախագիծին գլխաւոր նպատակն է բոլոր քաղաքացիներուն տրամադրել առողջութեան պետական ապահովագրութիւն, այդպիսով անոնց՝ յատկապէս բժշկական ծախսերը դիմագրաւելու կարողութիւն չունեցող մեծամասնութեան ապահովելով անվճար հիւանդանոցային բուժօգնութեան կարելիութիւն: Այս յօդուածով, մեր կարգին կ՛անդրադառնանք ԱՀԱ նախագծի առաւելութիւններուն, որոշ խնդիրներուն եւ…

ՀԱՐՑԵՐ ԿԱՊՈՒԱԾ ԻՄԱՍՏՈՒԹԵԱՆ ԱԿՌԱՆԵՐՈՒՆ ՀԵՏ

Իմաստութեան ակռաներուն հետ կապուած հարցումներ շատ կան: Ի՞նչ են իմաստութեան ակռաները, ի՞նչ է անոնց դերը, ինչո՞ւ այդպէս կը կոչուին, առողջական ի՞նչ խնդիրներ կրնան ստեղծել բերանին մէջ… Այս յօդուածով՝ փորձեմ որոշ բացատրութիւն մը տալ կարգ մը հարցերու, յաջորդին շարունակելու խոստումով .- 1. Ի՞նչ են իմաստութեան ակռաները Իմաստութեան ակռաները կամ ինչպէս որ ընդունուած է ըսել ՝ «խելքի…

ԽԱՂՈՂԸ

ՏՈՔԹ. Յ.Գ. Ամառուան բարիքներն են պտուղները: Իւրաքանչիւր պտուղ ունի իր օգտակարութիւնները: Սակայն մարդկային մարմնին համար ամէնէն կենսատուն խաղողն է անկասկած: Խաղողին սննդական արժէքը կը կայանայ, ամէնէն աւելի, իր պարունակած շաքարի քանակութեան մէջ: Այս ուղղութեամբ թուզը միայն կրնայ մրցիլ խաղողին հետ: Երկու պտուղներուն բաղադրութեան մէջ 15-30 տոկոսով շաքարի ներկայութիւնը սովորական է, մինչդեռ պանանը օրինակ, հազիւ՝ 10,…

Ի՞ՆՉ ՈՒՏԵԼ ՄԱՐԶԱՆՔԷՆ ԱՌԱՋ ԵՒ ՎԵՐՋ

Սննդագէտներու ուղուած ամէնէն ընթացիկ հարցերէն մէկն է. «Ի՞նչ ուտել մարզանքէն առաջ եւ վերջ»: Թէեւ պատասխանը ընդհանրապէս կախեալ կ՚ըլլայ մարզիկէն եւ մարզանքի տեսակէն, բայց կան նաեւ որոշ ընդհանուր ճշմարտութիւններ, որոնք կը վերաբերին մարզանքէն առաջ եւ ետք սպառուող սնունդին: Մի՛ շրջանցէք ածխաջրածին պարունակող ուտելիքները Ածխաջրածինը կամ ածխաջուրը (Carbo-hydrates) վառելանիւթի դերը կը կատարէ ձեր «մեքենային» համար (օրինակ՝ ձեր…

ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԽՃԱՆԿԱՐՆԵՐ

ՆՇԱՆ ՊԷՇԻԿԹԱՇԼԵԱՆ Ի սկզբանէ բժիշկները եղած են ամենուրեք,- մեհեաններու մէջ ու բագիններու վրայ, լիճերու մէջ ու լեռներուն վրայ, նոյնիսկ երկընքին մէջ ու դժոխքի: Բժիշկները բոլոր ժողովուրդներուն մէջ յայտնուած են, ու ներկայացուած են զանազան կերպարանքներու, պաշտօններու եւ արհեստներու մէջ: Անոնք մերթ աստուած են, մերթ քուրմ, մերթ կախարդ, մերթ վհուկ, մերթ սուրբ, մերթ փրկիչ ու միշտ փոսապեղ:…

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ՄԷՋ ՊԱՏԱՀԱԾ ՎԱՐԱԿՈՒՄՆԵՐ

Առողջապահական վարակումները կամ աւելի ծանօթ իբրեւ հիւանդանոցային վարակումներ, տարբեր տեսակի վարակումներ են, որոնց մարդ արարածը կ՚ենթարկուի առողջապահական հաստատութիւններու մէջ, ինչպէս՝ հիւանդանոց, դարմանատուն, ծերանոց կամ այլ բուժարաններ: Յիշեալ վարակումը հիւանդը սովորաբար կը ստանայ տարբեր միջոցներէ: Փոխանցողը կրնայ ըլլալ առողջապահական հաստատութեան անձնակազմին մէկ անդամը, օգտագործուած սարքաւորումները, մահճակալներն ու ճերմակեղէնը, օդին մէջ գտնուող շնչառական փոխանցիկ կաթիլները (օրինակ՝ փռնգտալու…

ԱՄԼՈՒԹԻՒՆ – ԱՆՊՏՂՈՒԹԻՒՆ (STERILITY)

Տոքթ. Գոհար Վարդանեան Քէլէշեան Ամլութեան մասին պէտք է մտածել, երբ ամուսինները կ՚ունենան բնական սեռային յարաբերութիւն եւ զաւակ ունենալու ցանկութիւն, սակայն կինը չի յղանար մինչեւ մէկ տարի։ Ամլութեան պատճառները կրնան ի ծնէ ըլլալ կամ՝ յառաջացած տարբեր հիւանդութիւններէ, ինչպէս նաեւ՝ նախորդ յղութիւններէն ետք: Ամլութեան պատճառ կրնան ըլլալ թէ՛ այր մարդը եւ թէ կինը: Պատճառները յայտնաբերելու նպատակով պէտք…

ՄՇԱԿՈՒԱԾ ԱԾՈՒԽԻ (ACTIVATED CHARCOAL) ՕԳՈՒՏՆԵՐԸ

1831-ին Ֆրանսացի դեղագործ՝ Թուերին, ապշեցուց Ֆրանսայի Բժշկական Աքատեմիի իր գործակիցները, երբ մեծ քանակութեամբ թունաւոր նիւթ մը՝ Սթրիքնին խմեց բոլորին դիմաց: Զարմանալիօրէն, ո՛չ մէկ թունաւոր ազդեցութիւն զգաց: Ան մահացու այդ թոյնը խառնած էր մշակուած ածուխի հետ…: Այսօր, մշակուած ածուխի առկայութիւնը անհրաժեշտութիւն է իւրաքանչիւր հիւանդանոցի համար, իբրեւ արագ, արդիւնաւէտ եւ ապահով հակաթոյն ամէն տեսակի թոյներու նկատմամբ: Շատ…

ԿԻՐԻՆ ԿԱՐԵՒՈՐՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՄԱՐՄՆԻՆ ԱՌՈՂՋՈՒԹԻՒՆԸ

Մեր մարմինը կը պարունակէ տեսակաւոր մետաղներ: Կիրը այս մետաղներէն մէկն է եւ ան ամէնէն շատ քանակութեամբ գտնուողն է մարմնին մէջ: Ան շատ կարեւոր է մարմնի առողջութեան համար: Մարմնին մէջ գտնուած կիրը առաւելապէս կը գտնուի ոսկորներուն եւ ակռաներուն մէջ: Ան կը գտնուի շատ քիչ քանակութեամբ ջիղերուն, հիւսուածքներուն, արեան եւ այլ հեղուկներու մէջ: Մարմնին մէջ կայ 1,2-1,4…

ԱՖՀԻԼ ԱՅՍ ՏԱՐԻ ԵՒՍ 150 ՄԻԼԻՈՆ ԼԻԲԱՆԱՆԵԱՆ ՈՍԿԻՈՎ ՆԵՑՈՒԿ ԿԱՆԳՆԵՑԱՒ 142 ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐՈՒ, 120 ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐՈՒ ԵՒ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ

Տարիներու իր մարդասիրական, հայօգնութեան ծառայութեան ծիրին մէջ, աւանդութեան վերածուած քայլով մը, այս տարի եւս Լիբանանահայ իրերօգնութեան սնտուկը, որ աւելի ծանօթ է ԱՖՀԻԼ անունով, Չորեքշաբթի, 26 փետրուար 2020-ին, երեկոյեան ժամը 7:00-ին «Ազդակ»-ի Փիւնիկ սրահին մէջ կազմակերպած իր հաւաքով դարձեալ եկաւ հաստատելու, որ նեցուկ է հայ աշակերտներուն, ուսանողներուն եւ հայկական հաստատութիւններու: Ձեռնարկին ներկայ էին երիտասարդութեան եւ մարմնակրթութեան…