E կենսանիւթը այլապէս կոչուած է նաեւ ամլութեան կենսանիւթ: Քանի մը տասնեակ տարիներ առաջ, Իվընզ եւ Պիշոփ գիտնականները, 1922-էն մինչեւ 1936 բազմաթիւ փորձերէ յետոյ, կը հաստատեն, որ եթէ յղի մուկերու տրուէր մասնաւոր սնունդ մը՝ զուրկ բոլորովին E կենսանիւթէն, անոնք ենթակայ կ’ըլլային վիժումի: Փաստուեցաւ նաեւ, որ անոր պակասը երբեմն պատճառ կը դառնար ամլութեան: Փորձերը յամառ կերպով կը…
Քաղցկեղը վտանգաւոր հիւանդութիւն մըն է, որ կ’առաջացնէ չարորակ բջիջներու անվերահսկելի բաժանումներ: Քաղցկեղը կրնայ ախտահարել մարմնին գրեթէ որեւէ մասը, իսկ ախտանշանները կ’արտայայտուին տարբեր ձեւերով: Անոնց կանուխ յայտնաբերումը շատ կարեւոր է, քանի որ ուռը, որպէս կանոն, յաջողութեամբ կը բուժուի առաջին փուլերուն: Ըստ Սան Ֆրանսիսքոյի Քալիֆորնիա Համալսարանի (UCSF) տուեալներուն, կան քաղցկեղի չորս ախտանշաններ, որոնք կրնան կապուած ըլլալ առողջական…
Կրծքավանդակի ցաւը կրնայ կապուած ըլլալ սրտանօթային հիւանդութիւններու, բայց միշտ չէ, որ ան լուրջ հիւանդութեան ազդանշան կրնայ ըլլալ: Նոյնիսկ եթէ կրծքավանդակի ցաւը զօրաւոր է, ան կրնայ կապուած ըլլալ այնպիսի վիճակներու, որոնք լուրջ սպառնալիք չեն ներկայացներ: Մասնաւորապէս, ան կրնայ տեղի ունենալ սթրեսի, տագնապայնութեան եւ երկարատեւ ջղային խախտումներու հետ: Ինչպէ՞ս գիտնալ, որ կրծքավանդակի ցաւը վտանգաւոր է…
Բորբոսով ուտելիքները, մասնաւորապէս հացը, վտանգաւոր են երեխաներու, յղիներու եւ տկար ախտամերժութիւն ունեցող մարդոց համար: «The Sun»-ի համաձայն, ուտեստեղէնի անվտանգութեան ծառայութեան մասնագէտները եւ Միացեալ Նահանգներու գիւղատնտեսութեան նախարարութեան տեսչութիւնները կը զգուշացեն բորբոսած ուտեստեղէնի մահացու վտանգէն: Անոնք խորհուրդ կու տան թափելու ամբողջ հացը, այլ ոչ միայն կտրել բորբոսած հատուածները: Ի տարբերութիւն մանրէներու` բորբոսասունկերը կազմուած են անզէն աչքով տեսանելի…
Վարունգի գործածութիւնը կ’օգնէ առողջութեան բարելաւման, կը հաւաստիացնէ Տոքթ. Ժոնա Պուրտէոս «Eat this, Not that!» կայքէջին մէջ։ Առողջական ո՞ր հարցերուն համար օգտակար է վարունգը։ Վարունգը կը պահպանէ ոսկորներու առողջութիւնը Վարունգը յատկապէս օգտակար է հասուն կիներուն եւ տարեց այրերուն, որոնք դէմ յանդիման կը գտնուին ոսկրային հիւսուածքներու մաշումի, օսթէոբորոզի եւ ոսկորներու փխրունութեան հարցերու, որոնց հետեւանքով անոնք ոսկորներու…
1- Յղութեան շրջանին կանոնաւորաբար այցելել առողջապահական հաստատութիւն մը. – Առնուազն չորս անգամ նախածննդեան այցելութիւն կատարել բժիշկին: – Ձեր բժիշկին հարցնել, թէ ե՞րբ անհրաժեշտ է նախածննդեան հսկողութեան նպատակով այցելութիւն կատարել: – Տեղեակ ըլլալ յղութեան վտանգաւոր նշաններուն մասին, ինչպէս՝ արիւնահոսութիւնը, բարձր ջերմը, ձեռքերու եւ ոտքերու այտուցը եւ տեսողութեան վատթարացումը։ – Անպայման ուղեկցիլ յղի կնոջ՝ բժիշկին տուած անոր…
Հարցազրոյց՝ ՏՆՕՐԷՆ ՎԱՀԷ ԳԱՄՊՈՒՐԵԱՆ-ի հետ 2023 տարին կը զուգադիպի Ազունիէի Ազգային Բուժարանի հիմնադրութեան 100-ամեակին: Բուժարանի խնամակալութիւնն ու տնօրէնութիւնը շուտով կը յայտարարեն այս առիթին նուիրուած նախաձեռնութիւններու ծրագիր մը: Անոր պատմութեան, առաքելութեան եւ աշխատանքներուն մասին տեղեկութիւններ փոխանցելու նպատակով, «Զգոյշ» հետեւեալ հարցազրոյցը ունեցաւ Բուժարանի տնօրէն Վահէ Գամպուրեանի հետ: «ԶԳՈՅՇ».- Ե՞րբ հիմնուած է Ազունիէի…
Սնունդը, խաղը եւ սիրով լեցուն ու ապահով միջավայրը կը զարգացնեն երեխային ուղեղին աշխատանքը՝ ամուր հիմք ստեղծելով անոր ամբողջ կեանքին համար: Խաղը երեխային իրաւունքն է. ան էական նշանակութիւն ունի անոր մտաւոր, ֆիզիքական, ընկերային եւ զգացական յատկութիւններու զարգացման համար: Խաղի վրայ հիմնուած կրթութիւնը երեխաներուն մօտ կը ձեւաւորէ համագործակցելու կարողութիւնը, ստեղծագործ միտքը եւ հետաքրքրասիրութիւնը, որոնք 21-րդ դարու…
Պատուաստը կը պաշտպանէ մեզ լուրջ, յաճախ մահացու հիւանդութիւններէ՝ օգնելով մեր մարմնի բնական պաշտպանութեան՝ ախտամերժ համակարգին պայքարելու անոնց դէմ: Պատուաստը կը նմանակէ նոյն իրավիճակը մարմնին մէջ, երբ ան կ’ենթարկուի ժահրային կամ պաքթերիաներու յարձակումին, սակայն առանց մեզ հիւանդացնելու: Պատուաստներու մեծ մասը կը պարունակէ մահացած կամ տկարացած մանրէներ, այդ պատճառով անոնք պատճառ չեն դառնար հիւանդութեան: Ներարկումէն ետք պատուաստները…
ՆԱՆՈՐ ԳՈՉՈՒՆԵԱՆ-ԹԱՇՃԵԱՆ Կլիմայի փոփոխութիւնը օդի տաքացումն է, որ կախեալ է երկրագունդի մթնոլորտին մէջ գտնուող ջերմոցային կազերու (ածխաթթու կազ, օզոն, մեթան…) խտութենէն, որուն պատճառը յաճախ մարդածին է: Այս կազերը կը տաքցնեն Երկրի ստորին շերտերը թոյլ չտալով որ արեւու ճառագայթները արտացոլան («reflection»), որոնք մնալով Երկրի մակերեսին չեն ձգեր որ մոլորակը սառի: Այս կազերը կը կոչուին ջերմոցային կազեր,…