«Միանանք Յանուն Ձեռքերու Համամարդկային Առողջաբանութեան»

Առողջաբանութեան համաշխարհային խորհուրդը (Global Hygiene Council, GHC) Հոկտեմբեր 15-ին, «Ձեռքերը լուալու համաշխարհային օր»ը, կոչ ուղղած է ներդրումներ կատարել՝ ձեռքերու լուացման կրթութեան մէջ՝ ձեռքերու համընդհանուր առողջաբանութիւնը ապահովելու, հիւանդութիւնները կանխելու եւ կեանքեր փրկելու համար: 2022ի կարգախօսն է․ «Միանանք յանուն ձեռքերու համընդհանուր առողջաբանութեան»: Ձեռքերը օճառով լուալը վարակիչ հիւանդութիւններու դէմ պայքարելու կարեւորագոյն միջոցներէն մէկն է։ Այս միջոցը տնտեսական առումով…

Սրտի Մկանային Հիւսուածքը Վերականգնելու Արագ Միջոց

Ամերիկացի գիտնականներ մշակած են սրտի մկանային հիւսուածքի վերականգնման նոր միջոց մը՝ հիմնուած բջիջային վերածրագրաւորման վրայ։ Աշխատանքին արդիւնքները հրապարակուած են Cell Stem Cell ամսագրին մէջ։ Վերջերս հասուն բջիջները ցօղունային բջիջներու վերածելու բազմաթիւ մեթոտներ  ստեղծուած են։ Հիւսիսային Քարոլինայի համալսարանի բժշկութեան դպրոցի գիտնականները գտած են այլ մօտեցում մը: Մուկերու վրայ փորձի մը ընթացքին հետազօտողները օգտագործած են «ֆիպրոփլասթ»ները՝  «քարտիոմիոսիթ»ներու,…

Մօր Սթրեսը կուրծքի Կաթին Հետ Կը Փոխանցուի Մանուկին

Մօր յետծննդաբերական «սթրես»ը կ՛ազդէ նորածինի մը առողջութեան վրայ, իսկ այդ «սթրես»ին փոխանցման հաւանական միջոցներէն մէկը կուրծքի կաթի բաղադրութեան փոփոխութիւնն է։ Հոլանտացի գիտնականներ որոշած են բացայայտել, թէ ինչպէ՞ս կ՛աշխատի այդ «մեքանիզմ»ը։ Անոնք ուսումնասիրած են յետծննդաբերական մայրական «սթրես»ի կենսաբանական եւ հոգեբանական ազդեցութիւնը կուրծքի կաթի ճարպաթթուներու բաղադրութեան վրայ։ Յայտնի է, որ ճարպաթթուները անհրաժեշտ են մանուկի առողջ զարգացման համար,…

Մահացու Թոքաբորբոքումի Կանխարգիլման Միջոց. Գիտնականներ

«Նիւթրոֆիլ»ները՝ սպիտակ արեան բջիջներու ամէնէն առատ տեսակը, մարմնի առաջին պաշտպանական գիծն են վարակի դէմ: Օտար «փաթոճեն»ները կրնան «սթրես»ի ենթարկել մարմինը եւ աշխուժացնել «նիւթրոֆիլ»ները: Երբ կ՛աշխուժանան, «նիւթրոֆիլ»ները կ՛օգտագործեն տարբեր զէնքեր, որպէսզի պաշտպանեն մարմինը, սակայն գերաշխուժացնելու պարագային, այդ զէնքերը կրնան վնասել մարմնի սեփական հիւսուածքները: Թոքերու հիւսուածքները յագեցած են արիւնատար անօթներով, ինչ որ զանոնք կը դարձնէ խիստ ենթակայ…

Մարմնի Որոշ Մասեր Աւելի Հակում Ունին Մաշկային Հիւանդութիւններու

Սաքրամենթոյի համալսարանական հիւանդանոցին մէջ կատարուած երկու նոր ուսումնասիրութիւններու ծիրին մէջ գիտնականներ ուսումնասիրած են, թէ ինչպէ՞ս մաշկի կազմուածքի տարբերութիւնները կրնան յանգեցնել մաշկաբանական հիւանդութիւններու, ինչպէս՝ «փսորիազ»ը եւ «աթոփիք տերմաթիթ»ը: «Մաշկը միասնական բաղադրութիւն չունի մարմնի ամբողջ տարածքին մէջ։ Մարմնի տարբեր մասերուն մէջ մաշկի տարբեր բնութագրերը կրնան ազդել որոշ հիւանդութիւններու նկատմամբ մաշկի զգայունութեան վրայ»,- նշած են գիտնականները։ Մաշկի կազմուածքը…

Նախաճաշին Եւ «Համեստ» Ընթրիքին Օգտակարութիւնը Օրկանիզմին Համար

Տոքթոր Մայքըլ Մոսլի յօդուած մը գրած է Daily Mailին համար, ուր բացատրած է, թէ ինչո՞ւ ամբողջական նախաճաշը եւ «համեստ» ընթրիքը կարեւոր են օրկանիզմին համար։ Մասնագէտին խօսքով՝ այդ ձեւով աւելի քալորիներ կ՛այրուին եւ կը բարելաւուի «մեթապոլիզմ»ը։ Միաժամանակ՝ Ապըրտինի համալսարանի վերջերս Cell Metabolism ամսագրին մէջ հրապարակուած հետազօտութիւնը ցոյց տուած է, որ սնունդ ստանալու ժամանակ, (որքան ալ զարմանալի…

Դեղահատ՝ Մանկական Մահացութեան Հիմնական Պատճառներէն Մէկը Կանխելու Համար

Աշխարհի մեծ մասին մէջ, մանկական փորլուծութիւնը մահացութեան գլխաւոր պատճառը կը հանդիսանայ: Կարելի է արդեօ՞ք «փրոպայոթիք» դեղահատ պատրաստել՝ այս չարիքը արմատախիլ ընելու համար։ Հիւսիսարեւելեան համալսարանին մէջ, Նիլ Ճոշիի տարրալուծարանի գիտնականները մէկ քայլ աւելի մօտ են այսպիսի դեղահատի մը ստեղծման, ըսուած է PLOS Pathogens ամսագրին մէջ հրապարակուած յօդուածին մէջ: Քիմիական կենսաբանութեան ամպիոնի օգնական փրոֆ. Ճոշիի խօսքով՝ յօդուածը…

Աղէն Ամբողջովին Հրաժարիլը Ունի Իր Անպատեհութիւնները

Մասնագէտները աղը յաճախ կ՛անուանեն «սպիտակ մահ», որովհետեւ անիկա կործանարար ազդեցութիւն կ՛ունենայ մարդու օրկանիզմին վրայ, եթէ ատոր օրական նորմը կը գերազանցէ 5 կրամը առողջ մարդոց եւ 2,5 կրամը՝ արեան գերճնշման հիւանդութիւն ունեցողներու համար։ Շատ բժիշկներ կը յանձնարարեն աղը օգտագործել որքան կարելի է քիչ կամ ընդհանրապէս բացառել զայն սննդաբաժինէն, բայց ռուս սննդաբան Մարիա Գերասիմովա խորհուրդ կու տայ…

Նիւ Եորք Արտակարգ Դրութիւն Կը Յայտարարէ «Փոլիոմայելիթիս»ի բռնկման առիթով

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու Նիւ Եորք նահանգի իշխանութիւնները արտակարգ դրութիւն յայտարարած են «Փոլիոմայելիթիս»ի բռնկման առիթով, ուր հաստատուած է հիւանդութիւնը կրող մէկ պարագայ: Ապրիլին, հոսող ջուրերէն վերցուած տասնեակ փորձանմուշներ ժահրի գոյութեան վերաբերեալ դրական արդիւնք ցոյց տուած են, տեղեկացուցած է Daily Mailը: Այս մասին յայտարարած է նահանգապետ Քեթի Հոչուլի աշխատակազմը, որ տեղեկացուցած է, թէ այս քայլը կ՛արտօնէ «նահանգի…

Շատ Ջուր Խմելը Օգտակար Է Նիհարնալու Ժամանակ

Սննդաբան Եքաթերինա Յաշճենքօ խօսած է ջուրի օգտագործման օգտակարութեան մասին, երբ կը փորձենք ձերբազատուիլ աւելորդ կշիռքէն։ Մասնագէտին խօսքով՝ առանց ջուր խմելու «ռեժիմ»ի եւ «պալանս»ի պահպանման, իմաստ չունի խօսիլ լաւ ինքնազգացողութեան եւ «աքթիվ» երկարակեցութեան մասին։ Բայց, կը բացայայտուի, որ ջուրի օգնութեամբ կարելի է նաեւ նիհարնալ։ «Ջուրը կ՛աւելցնէ քալորիներու վատնումը։ Բաւարար է խմել 500 մ.լիթր սովորական մաքուր ջուր…