Տարեց Մարդոց Մտային Ունակութիւնները Բարելաւող Մթերքներ

Հարաւ-քորիացի գիտնականներու հետազօտութիւնը ցոյց տուած է, որ ռուսերու շրջանակին մէջ ընդունուած մթերք մը կը բարելաւէ տարեց մարդոց մտային ունակութիւնները, տեղեկացուցած է PsyPost-ը։ Հարաւային Քորիայի Gaon հետազօտական կեդրոնի մասնագէտներու խումբը փորձով ապացուցած է, որ տարեց մարդիկ, որոնք միշտ պանիր կ՛օգտագործեն, աւելի լաւ յիշողութիւն ունին եւ աւելի ուշադիր են, քան իրենց միւս հասակակիցները։ Նման ճաշացուցակի առանձնայատկութիւններէն է…

Քիմիական Նիւթերը Կրնան Նպաստել Քաղցկեղի Յառաջացման

Քալիֆորնիոյ, Սան Ֆրանսիսքոյի, Հարաւային Քարոլինայի եւ Միշիկընի համալսարաններու գիտնականներու խումբը հետազօտութիւն մը կատարած է, որ կապ յայտնաբերած է կենցաղային քիմիական նիւթերու օգտագործման եւ կիներու մօտ քաղցկեղի յառաջացման վտանգին միջեւ։ Հետազօտութեան արդիւնքները հրապարակուած են Journal of Exposition Science and Environmental Epidemiology-ին մէջ: Գիտնականներու հիմնական ուշադրութիւնը կեդրոնացած է երկու տեսակի քիմիական նիւթերու վրայ. PFAS (բեր- եւ փոլիֆլորոլքիլային…

COVID-19-ի «Փայրոլայի» նոր տարբերակը աւելի վարակիչ

COVID-19 «փայրոլայի» նոր տարբերակը աւելի վարակիչ է, կը յայտնէ «Ռոսփոթրեպնատզոր»ը։ «Քորոնաժահրի նոր տարբերակը (BA.2.86) «փայրոլա»-ն ունի շարք մը լրացուցիչ «միւթէյշըն»ներ՝ բաղդատելով նախապէս յայտնաբերուած «օմիքրոն» տարբերակներուն հետ եւ աւելի վարակիչ է քան իր նախորդները»,- կ՛ըսուի զեկուցումին մէջ: «Ռոսփոթրեպնատզոր»ը ընդգծած է, որ նոր տարբերակը չի նկատուիր որպէս «օմիքրոնի» երկրորդ գալուստը», սակայն «օմիքրոնի» դէմ պատուաստները արդիւնաւէտ են նաեւ…

Արեան ճնշումը պէտք է չափել ոչ միայն նստած, այլ՝ պառկած

Հարվըրտի համալսարանի (HU) գիտնականները բացայայտած են, որ պառկած վիճակին մէջ արեան բարձր ճնշումը կապուած է կեանքի վտանգի հետ, ինչպէս նաեւ՝ սրտի տագնապի եւ կաթուածի վտանգի։ Հետազօտութիւնը պիտի ներկայացուի 2023ին «հայփըրթէնշըն»ի վերաբերեալ Ամերիկեան սրտաբանական ընկերութեան գիտական նստաշրջանին։ Ծայրամասային նեարդային համակարգը կը կարգաւորէ արեան ճնշումը մարմնի դիրքը փոխելու ժամանակ։ Ձգողականութիւնը կրնայ յառաջ բերել արեան կուտակում նստած կամ…

Քորոնա Ժահրի EG.5 D-19 Տարբերակը Վերելքի Մէջ

Քորոնա ժահրի EG.5 D-19 տարբերակը, որ նաեւ «Էրիս» անուանումը ունի, «վերելքի մէջ է», նախազգուշացուցած է Առողջապահութեան Համաշխարհային Կազմակերպութեան ղեկավարը։ Ժնեւի մէջ ելոյթի ընթացքին Թետրոս Կեպրեյեսուս ըսած է, որ ձմրան եղանակին ընդառաջ հիւսիսային կիսագունդին մէջ «տագնապալի միտումներ» կը նկատուին, կը տեղեկացնէ Euronews-ը։ Կեպրեյեսուսի համաձայն, Մերձաւոր Արեւելքի եւ Ասիոյ մէջ մահացութեան թիւը կը բարձրանայ, Եւրոպայի մէջ կ՛աճի…

Կանուխ Մահացութիւններու Թիւը Կ՛աճի 28%-ով 29 Տարուան Ընթացքին

Ուսումնասիրութիւնը, որ կատարած է կենսաբաններու եւ բժիշկներու միջազգային խումբը տարբեր երկիրներէ, այդ շարքին՝ Չինաստանէն, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներէն, Մեծն Բրիտանիայէն, Շուէտէն եւ Յունաստանէն, ցոյց տուած է, որ քաղցկեղը աւելի ու աւելի տարածուած է ամբողջ աշխարհի երիտասարդներու շրջանակին մէջ: Նախապէս կ՛ենթադրուէր, որ քաղցկեղը բնորոշ է 50 տարեկանէն վեր եղող մարդոց, սակայն այս հետազօտութիւնը հերքած է այս կարծրատիպը,…

Յիշողութեան եւ Ախորժակի Միջեւ Կապ Կը Յայտնաբերեն Գիտնականները

Ուղեղի յիշողութիւնը եւ ախորժակը կարգաւորող շղթաներուն միջեւ կապերու խախտումը կ՛ազդէ մարմնի զանգուածի ինտեքսին վրայ, յատկապէս չափէն աւելի ուտող մարդոց պարագային։ Այսպիսի եզրակացութեան յանգած են Փենսիլվանիայի համալսարանի գիտնականները։ Անոնց աշխատանքը հրապարակուած է Nature ամսագրին մէջ։ Աշխատանքի ընթացքին, հեղինակները ուսումնասիրած են այն մարդոց «մակնեթիք ռեզոնընս» շերտագրութիւնը, որոնց աւելի կանուխ «սքէնինկ» ըրած էին «էփիլեփսիի մոնիթըրինկ»ի բաժանմունքին մէջ։ Հիւանդներուն…

Միսը՝ Քաղցկեղ Յառաջացնող Սնունդի Գործօններէն Մէկը

Շարք մը գիտական հետազօտութիւններու մէջ հաստատուած է, որ քաղցկեղի զարգացման համար կան քանի մը վտանգաւոր գործօններ: Այդ գործօններէն մէկը կապուած է կենդանական ճարպերու շատ օգտագործումի հետ: Նոյնիսկ եթէ մարդ կը խուսափի տապկուած ուտելիքներէն, բայց պարբերաբար կ՛օգտագործէ իւղոտ եւ ապխտած միս, ուռուցքի զարգացման վտանգը կը բարձրանայ, ըսած է վիրաբոյժ, բժշկական գիտութիւններու թեկնածու Մարք Հաճիյան։ Բժիշկը կոչ…

Հրուշակեղէնը, Կարագն ու Շաքարը Կը Բարձրացնեն «Տիփրեշըն»ի եւ Տագնապի Հաւանականութիւնը

Չինաստանի Հանչժու քաղաքի մանկավարժական համալսարանի գիտնականները բացայայտած են, որ անհատի մը սննդականոնը կ՛ազդէ «տիփրեշըն»ի եւ տագնապի ախտանիշներուն վրայ։ Հետազօտութեան արդիւնքները ներկայացուած են BMC Medicine ամսագրին կողմէ հրապարակուած յօդուածին մէջ: Այսպիսով, հրուշակեղէնի, կարագի, շաքարի եւ կաթնամթերքի վրայ հիմնուած աղանդերի բարձր օգտագործումը, ինչպէս նաեւ պտուղներու եւ բանջարեղէնի սպառման ցած մակարդակը կապուած են հոգեկան հիւանդութեան ախտանիշներու բարձրացման հետ:…

Ճաշ Պատրաստելը, Տուն Մաքրելը, Լուացք Ընելը Կը Կանխեն Քաղցկեղը

Սիտնիի համալսարանի գիտնականները բացայայտած են, որ օրական միայն 4-5 վայրկեան եռանդուն, ընդհատուող ֆիզիքական «աքթիվ»ութիւնը կրնայ 32 առ հարիւրով նուազեցնել քաղցկեղի որոշ տեսակներու վտանգը: Նման «աքթիվ»ութիւն համարժէք է տնային տարբեր պարտականութիւններու կատարման, ինչպէս՝ տուն մաքրելը, ճաշ պատրաստելը, հագուստ եւ սպասք լուալը, կը գրէ JAMA Oncology ամսագիրը: Ըստ գիտնականներուն՝ ընդհատուող ֆիզիքական «աքթիվ»ութիւնը կը նմանի բարձր «ինթենսիթի ինթըրվըլ»…